piątek, 2 lipca 2010

Serendypność - top 10

Dziwne słowo, nie? Pochodzi od dawnej nazwy Sri Lanki w języku arabskim - Serendip. Oznacza przypadkowe szczęśliwe odkrycie, zwłaszcza kiedy szukaliśmy czegoś innego ;)

Konkretne znaczenie wzięło się od starej perskiej baśni, przetłumaczonej na włoski, a potem na angielski pod tytułem "The Three Princes of Serendip". Tytułowi bohaterowie szukali zagubionego wielbłąda, a odnalezli skarb ;)

Serendypność często obserwuje się w pracy naukowej - odkrycia i wynalazki powstają przypadkiem lub kiedy autorzy szukali czegoś zupełnie innego. Czas na odliczanie 10 najlepszych, najbardziej zaskakujących i najbardziej przydatnych ;)


10:
LSD - Albert Hoffman, podczas badania związków wydzielanych przez grzyby rosnące na zbożu przypadkowo zażył jedną z testowanych substancji. Do dziś 19 kwietnia jest obchodzony jako Bicycle Day, aby upamiętnić pierwsze doświadczenie psychodeliczne w historii, to z 1943 roku.

9:
Drukarka atramentowa - jeden z inżynierów firmy Canon przez przypadek upuścił gorącą lutownicę na swoje pióro. Po chwili atrament wystrzelił z pióra.

8:
Teflon - Roy Plunkett opracowywał nowy gaz do lodówek. Jeden z gazów spolimeryzował w butli - żelazo pojemnika podziałało jako katalizator. Roy zdziwiony masą butli rozpiłował ją i znalazł w środku śliską substancję.

7:
Promieniowanie rentgenowskie - Wilhelm Röntgen pracował z lampami wyładowczymi. Zauważył, że mimo że lampa jest zakryta czarnym kartonem, to ekran pokryty fluorescencyjną farbą znajdujący się w laboratorium świeci.

6:

Viagra - opracowana jako lek na nadciśnienie. Podczas testów klinicznych zauważono ciekawą prawidłowość - wszyscy pacjenci leżą na brzuchach podczas inspekcji. Jeden z zapytanych o to wyznał w końcu, że wszyscy wstydzą się erekcji, która pojawia się z nieznanego powodu.

5:
Płatki kukurydziane - przypadkowo odkryli je bracia Kellogg, którzy prowadzili sanatorium. Przykładowym pożywieniem dla pensjonariuszy było ciasto z gotowanej pszenicy. Jednak pewnego dnia pszenica po ugotowaniu została na cały dzień bez opieki, zamieniając się w nieapetyczną masę. Nie chcąc marnować zboża bracia Kellogg postanowili spróbować ją też przerobić na ciasto - jednak zamiast niego otrzymali płatki, które bardzo smakowały kuracjuszom.

4:
Penicylina - Alexander Fleming wyjeżdżając na wakacje nie posprzątał laboratorium i zostawił kultury bakterii w naczyniach laboratoryjnych. Po powrocie stwierdził, że zostawione próbki spleśniały. Ale jednocześnie bakterie zostały zabite przez substancję, którą wydzielał jeden z grzybów pleśniowych.

3:
Mikrofalówka - Percy Spencer pracując nad magnetronami do radarów zauważył, że batonik w jego kieszeni zaczął się roztapiać kiedy znalazł się on w polu działania fal radarowych. Aby przetestować swoją teorię, że fale radaru mogą podgrzewać jedzenie, umieścił on w polu działania popcorn. Zachęcony sukcesem zaprosił większą publiczność i spróbował podgrzać z użyciem radaru jajko.

2:
Post-It - Arthur Fry pracując w firmie 3M uczestniczył w spotkaniu na temat kleju o niewielkiej przyczepności - wynalazku firmy, który jakoś nie mógł zdobyć popularności (z braku zastosowania). Fry zaproponował, że dzięki takiemu klejowi mógłby przymocować zakładki w swoim śpiewniku, aby nie wypadały.

1:
Ameryka - no cóż, Krzysztof Kolumb szukał zachodniej drogi do Indii, a 12 października 1492 roku dotarł na Karaiby.

Wzmianki zaszczytne:
Wiele przykładów serendypności nie zmieściło się w pierwszej dziesiątce, ale nadal zasługują na wymienienie.
W losowej kolejności: statystyka Bosego-Einsteina, Super Glue, nadprzewodnictwo wysokotemperaturowe, ciasteczka "chocolate chip" (OM NOM NOM NOM), prawo powszechnego ciążenia, hel, celofan, lateks i aspartam.

Więcej: http://en.wikipedia.org/wiki/Serendipity

1 komentarz:

  1. Z tą mikrofalówka to mocno radar musiał dawać po kieszeniach, skoro baton się rozpuscił :D

    OdpowiedzUsuń